Neprikosnovena hroničarka vremena: O narodu, gradu i kulturi iz ugla objektiva Goranke Matić

Goranka Matić imenovana je za neprikosnovenu hroničarku vremena jednog naroda, grada, kulture. Bila je prisutna na umetničkoj i fotografskoj sceni više od 40 godina. Od samih početaka, osamdesetih godina prošlog veka, njen rad paralelno se odvijao u domenima novinske, reportažne i umetničke fotografije.

Do njenog profesionalnog angažmana kao fotografa došlo je spontano. Kao što je to obično slučaj, sve je pratila i velika doza lične znatiželje i hrabrosti, pa i sklonost ka određenoj vrsti aktivizma, želja da se pri važnim kulturnim i društvenim dešavanjima deluje ne samo kao fotograf na zadatku i posmatrač – već kao aktivni učesnik.

Fotografisanje unutar gužve aktuelnog trenutka, bilo da se radi o rok koncertima ili političkim protestima, osposobilo ju je da na autentičan način prenese dramatiku događaja i psihologiju pojedinca, ali i da istovremeno poetiku prilagodi tada savremenim kretanjima u fotografiji i umetnosti.

Tokom svoje bogate karijere, za potrebe raznovrsnih reportaža i kampanja, Goranka Matić je imala priliku da fotografiše protagoniste savremene umetničke i kulturne scene – umetnike, pisce, glumce, reditelje i brojne političare.

Goranka Matić: Neprikosnovena hroničarka vremena 

Goranka Matić završila je studije istorije umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Profesionalnu karijeru započela je u časopisu Džuboks, zatim Startu, Svijetu. Njene fotografije izlazile su u gotovo svim vodećim časopisima bivše Jugoslavije. Bila je urednica fotografije u nedeljniku Vreme (1990–2006), u dnevnom listu Politika (2006–2010) i na Radio-televiziji Srbije (2011–2015).

Tokom osamdesetih godina, najznačajniji je njen rad u oblasti rok fotografije, naročito u okviru neformalnog pokreta nazvanog Novi talas. Tada nastaju neki od kultnih omota ploča vodećih muzičara tog perioda (Idoli, U škripcu, Bajaga i instruktori, Đorđe Balašević). Pored toga, njen fotografski opus sadrži i portrete umetnika, pisaca, reditelja, glumaca (ljudi sa umetničke i kulturne scene), ali i političara, snimljenih za izborne i druge vrste kampanja.

Predavala je na Fakultetu političkih nauka i Fakultetu za medije i komunikaciju u Beogradu (foto-žurnalizam i dokumentarna fotografija). Dobitnica je brojnih nagrada, kao i priznanja za vrhunski doprinos nacionalnoj kulturi.

Iskustvo u gužvi

Muzej savremene umetnosti u Beogradu je 2021. godine organizovao veliku retrospektivu Goranke Matić – Iskustvo u gužvi (kustos Una Popović), najobuhvatniju interpretaciju njene prakse, kako one intimne i umetničke, tako i one javne i informativne. Izložba je imala veliki uspeh i gostovala u brojnim muzejima i gradovima kao što su Banjaluka, Zagreb, Cetinje, Novi Sad i Zrenjanin.

Foto: Bojana Janjić, MSUB, Instagram (@msub_mocab)